Paranın zaman değeri, para akışlarının farklı zaman noktalarında olmasından kaynaklanmaktadır.
Farklı zaman noktasında alınan ya da verilen aynı miktardaki para, aynı değerde değildir. Bugün ya da 1 yıl sonra 1.000 Dolar almanız söz konusu olsa, hangi seçeneği tercih edersiniz?
Para miktarı aynı olduğuna göre, doğal olarak 1.000 Dolar‘ı bugün almayı tercih edersiniz. Araya 1 yıl değil de daha uzun süre girdiğinde, bugün alınacak 1.000 Dolar ile daha sonra alınacak 1.000 Dolar arasındaki farklılık daha büyük olacaktır. Bugün alınacak parayı, sonraki bir zamanda alınacak paradan daha değerli kılan şey zamandır. Çünkü alınan ya da verilen paranın o günkü kullanım hakkından vazgeçilmesinin bir bedeli olmalıdır. Bu bedel, paranın zaman değerinden doğan faizdir.
Paranın Zaman Değeri
İşletmelerde finansal kararların üç tane olduğu (finansman, yatırım, temettü) ve bunların da işletme değerini maksimize edecek şekilde verilmesi gerekir. Paranın zaman değeri ile ilgili hesaplamaları bilmeksizin bu tür sorulara kesin cevaplar verilemez. Çünkü nakit akımları ile ilgili doğru karşılaştırma ve işlemler için, tüm tutarlar aynı zaman dilimi için ifade edilmiş olmalıdır.
Bu harcayabilir ya da tüketimlerini erteleyebilir ve gelecekte bu ihtiyaçları giderebilirler. Öte yandan, gelecekteki bir ihtiyacın erkene alınması gibi bir durum da söz konusu olabilir. Doğal olarak, gelecekteki bir ihtiyaç için bugün harcama yapmanın ya da şu anki bir ihtiyaç için gelecekte harcama yapmanın bir bedeli olmalıdır.
Paranın zaman değerini kısaca aynı tutardaki nakit akışlarının farklı zamanlarda farklı değerler taşıması olarak da tanımlayabiliriz. Bunun nedeni fon fazlası olan kişilerin fonlarını bankaya yatırdığında faiz geliri elde edebilmesidir. Yatırımcılar fon fazlalarının kullanım haklarından aynı gün yararlanmak istemeyebilirler. Bu kullanım hakkından vazgeçilmesinin bedeli faizi doğurmaktadır.
Zaman tercihinden doğan paranın zaman değeri, enflasyon nedeniyle para değerinin düşmesinden farklı bir kavramdır. Çünkü enflasyon olmasa da para zaman değerine sahiptir. Bir ekonomide piyasadaki faiz oranı (nominal faiz oranı) enflasyonun altında ise negatif faiz oluşacaktır. Bu durumda bugün kullanımından vazgeçilen paranın karşılığı alınmaz hatta değeri de düşmüş olur. Finansta kimi zaman paranın zaman değeri kavramı ile faiz kavramı, eşanlamlı olarak kullanılmaktadır.
nedenle paranın zaman değerini bilmek önemlidir. Paranın zaman değeri, paranın ne zaman harcanacağı tercihinin bir sonucu olarak ortaya çıkar. İnsanlar ya da kurumlar, paralarını bugün ihtiyaçlarını karşılamak için.